Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2014

Ζεύγη αντιθέτων




«Είχε παρατηρήσει ότι, ενώ τα πάντα εκφράζονταν σε ζεύγη αντιθέτων στην περιοχή του ειδέναι, ή καλύτερα σε διπολική βάση, π.χ. ευτυχία – δυστυχία, γέννηση – θάνατος, το ειδέναι έδειχνε μια περίεργη στενότητα, σαν να μη μπορούσε να περιλάβει ολόκληρο το πολικό ή αντιθετικό ζεύγος μέσα του. Γι αυτό κατέφευγε σε μια πράξη βίας. 

 Έκοβε δηλαδή το ζεύγος «ευτυχία» από το ζεύγος «ευτυχία – δυστυχία» ή μόνο τη γέννηση από το ζεύγος «γέννηση – θάνατος.» Μ’αυτό τον τρόπο παρουσίαζε μια ικανότητα εκλογής. Αλλά η εκλογή του μεροληπτούσε υπέρ του ευχάριστου, μ’άλλα λόγια, το ειδέναι έδειχνε μια σαφή προτίμηση προς το ηδύ, προς το ευχάριστο και μια απέχθεια προς τον έτερο πόλο του ευχάριστου. Έτσι ανακήρυσσε σε απόλυτη αξία το αντικείμενο της εκλογής του, που ήταν πάντα το ηδύ.

 Αλλά ο έτερος πόλος είναι υπαρκτός, είτε τον αγνοεί κανείς είτε όχι. Και αργά ή γρήγορα, με την εναντιόδρομη κίνηση του κύκλου, το ηδύ εκτοπίζεται από τον αντίθετο πόλο του, το δυσ-ηδύ. 

Αυτού του είδους την τυφλότητα και μονομέρεια δεν την είχε η ενεργοποιημένη σκέψη της Εγωμονάδας όσο αυτή παρεπιδημούσε στην περιοχή του ειδέναι. Η δική της σκέψη είχε τόση ευρύτητα ώστε να περιλαμβάνει ταυτόχρονα και τους δυο πόλους των αντιθετικών ζευγών. Γι αυτό ποτέ δεν πίστεψε στην ηδονή ή στην επιβολή σαν απόλυτες αξίες. Τις έβλεπε σαν καταστάσεις με σύντομη διάρκεια, με συνέπεια να υπόκεινται στο νόμο της αλλαγής ή της μετατροπής στο αντίθετό τους. Πως, λοιπόν, να ζήλευε όσους είχαν τα μέσα για μια Ζωή γεμάτη απολαύσεις; Πώς να πίστευε ότι η ευτυχία ήταν ταυτόσημη με τις απολαύσεις ενός κόσμου που διέπεται από την κυριαρχία της εναντιοδρομίας, δηλαδή των αντιθετικών ζευγών;

Ο επόμενος συλλογισμός φυσικό ήταν να οδηγήσει στο συμπέρασμα ότι η «Ευτυχία» - αν υπήρχε – δεν θα έπρεπε να έχει καμιά σχέση με το ευχάριστο, αφού το ευχάριστο, αντισταθμίζεται από το πολικό του ταίρι, το δυσάρεστο. 

Στη συνέχεια έκανε τη διαπίστωση ότι ενώ το ειδέναι της επιστήμης αναγνωρίζει τα αντιποδικά ζεύγη, τουλάχιστον το ζεύγος «γέννηση – θάνατος», που διέπει όλα τα ανθρώπινα όντα, το συναισθηματικό ειδέναι – ακόμα και των επιστημόνων – υφίσταται αυτή την τεράστια αλλοίωση και αρνείται να προσλάβει και τους πόλους των αντιθετικών ζευγών. 

Έπειτα από τις παραπάνω παρατηρήσεις, το Εγώ συνειδητοποίησε ότι βρισκόταν αντιμέτωπο με μια σκόπιμη και αφύσικη διαστρέβλωση των νόμων της φύσης. Έριξε μια ματιά γύρω του και έφριξε από το θέαμα μιας ανθρωπότητας που πεισματικά αρνιέται ό,τι δυσάρεστο και είναι τυφλά προσκολλημένη στο ευχάριστο, το οποίο αποκαλεί «ευτυχία». Και το χειρότερο είναι ότι δεν μπορεί ή δεν θέλει να δει τα γεγονότα καταπρόσωπο. Αντίθετα, πιστεύει τυφλά και ανεξέλεγκτα το σύνθημα: «Η ευτυχία βρίσκεται στην ευχαρίστηση που προσφέρουν οι ηδονές και η επιβολή.»


Δεσμοτροπια




«Το Παν ρέει μέσα και έξω. Κάθε πράγμα έχει τη διάρκειά του. Κάθε πράγμα εξελίσσεται και κατόπιν εκφυλίζεται. Η ταλάντωση του εκκρεμούς εκδηλώνεται σε όλα. Ο χρόνος της αιώρησης προς τα δεξιά είναι ίσος με το χρόνο της αιώρησης του προς τα αριστερά. Ο ρυθμός αντισταθμίζει.» (Κυμβάλειον - η αρχή του Ρυθμού)

Η αρχή του ρυθμού εκδηλώνεται ως μια μετρημένη κίνηση- ταλάντευση. Μπορεί να γίνει κατανοητή με το παράδειγμα της κίνησης του εκκρεμούς καθώς και  της παλίρροιας και της άμπωτης των υδάτων. Συνδέεται στενά με την αρχή της πολικότητας (κάθε τι έχει δυο πλευρές, δυο πόλους, ένα ζεύγος αντιθέτων).  

Παραθέτω  εδώ ένα σύνδεσμο με μια προσπάθεια ανάλυσης της αρχής του ρυθμού (πολικότητας), σε σχέση με τις ψυχικές καταστάσεις του ανθρώπου.




 



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου